Druk en vervelend gedrag

Storend gedrag komt redelijk vaak voor bij kinderen met autisme. Gek word je ervan. Dwars doen, lawaai maken, niet luisteren, claimen, schreeuwen, gillen, driftbuien en zelf complete woede-aanvallen. Hoe komt dit en wat doe je eraan?

Verklaarbaar

Elk kind is wel eens te druk en lastig, maar kinderen met autisme zijn dat vaker. Als je kijkt vanuit de beperkingen die autisme veroorzaken, dan is dit 'ongewenste' gedrag prima verklaarbaar en dus kunnen we er ook wat mee doen en in ieder geval gedeeltelijk voorkomen.

Spanningen en angsten liggen dicht bij elkaar, het één veroorzaakt het ander en andersom. Maar hoe ontlaad je die, als je de oorzaak er niet aan kunt verbinden. Je krijgt steeds een gevoel van onbehagen, maar hebt geen idee waarom. Dat lijdt soms tot enorme frustraties of juist zeer angstig gedrag.

Wat veroorzaakt spanning en angst?

• onduidelijkheid (in 9 van de 10 gevallen)
  > ze kunnen zich moeilijk iets voorstellen (verbeelding*)
  > dus als je iets gaat doen wat onbekend is kunnen ze hier geen voorstelling van maken, dat is dus een onvoorspelbare situatie die spanning oplevert
• ze hebben moeite met het herkennen van hun eigen emoties
  > zoals wensen, behoeften, een eigen mening of gevoelens
  >en kunnen die ook bijna niet onder woorden brengen
  > laat staan die met anderen delen
• het beperkte begrip van taal, geeft verwarring
• kunnen zich maar op één manier uiten, dat is vaak in boosheid
• ze zijn snel jaloers, omdat ze moeilijk kunnen delen

Probeer ook zelf te ontdekken wat het veroorzaakt

Vaak zijn ze niet of onvoldoende instaat om aan te geven waarom ze zich zo gespannen voelen.

• waar
• op welk moment
• met wie
• wat gebeurde er daarvoor?
• was er een aanleiding?

Ze weten zich geen raad met hun gevoelens en emoties waardoor de bom barst. Dat verklaart het storende gedrag.

Wat kun je eraan doen?

• erken het probleem en toon begrip
• zodra je spanning ziet, geef dan meer duidelijkheid in het hier en nu (we doen nu dit, daarna dat)
• haal ze uit de visuele cirkel
• bied afleiding, bijvoorbeeld ga een spelletje met ze doen
• neem of geef een time-out
• houd je eigen emoties in de hand, blijf rustig en gebruik een vriendelijk stem
• ga niet in discussie

Hoe te voorkomen?

• pas de auti-regels toe 
• kondig dingen ruim van te voren aan (ze kunnen niet snel schakelen)
• biedt duidelijkheid
• leg uit waarom, op basis van feiten, regels en afspraken, niet aan de hand van inzicht en gevoel
• zoek naar ‘de vraag achter de vraag’ (want het antwoord op hun vraag is niet het antwoord dat ze zoeken)
• kom afspraken en beloftes nauwgezet na, houd je aan de afgesproken tijd

'Woede-uitbarstingen, vlagen van razernij of driftbuien zijn voor mij nog veel erger dan voor jou. Ze gebeuren als een van mijn zintuigen overspannen zijn geraakt.'