Analyse: steeds meer zelf doen. Gemeenten komen zelf kijken welke zorguitgaven echt nodig zijn. Toch resulteert ook dit systeem in rechtsongelijkheid. En ruim 40 procent vindt dat zijn gemeente onrealistische verwachtingen heeft van de ondersteuning die hij uit zijn netwerk kan verwachten.
De term 'keukentafelgesprek' is beladen geworden sinds de overheveling van zorgtaken van het Rijk naar de gemeenten in 2015. Veel gemeenten willen inmiddels wat graag van dit woord af, omdat het zo veel gezelliger klinkt dan het eigenlijk is. Bij zo'n keukentafelgesprek komt een afgezant van de gemeente bij een hulpvragende thuis op bezoek - misschien helemaal niet aan de keukentafel - om te beoordelen hoe die 'erbij zit'. Bij simpele kwesties kan men het telefonisch af.
De bedoeling van dit gemeentelijke onderzoek staat omschreven in de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): de gemeente moet beoordelen wat de best passende zorg en ondersteuning is voor de hulpbehoevende inwoners, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Het gaat dan om vragen als: is huishoudelijke hulp echt onmisbaar, of kan de hulpvrager zelf - of anders zijn buren of zijn familie - ook even de stofzuiger pakken? Moet de gemeente echt betalen voor een traplift? En kan deze oudere, gehandicapte of chronisch zieke wellicht meebetalen aan de dagbesteding en begeleiding?
Er zit daarbij een forse adder onder het gras. Om de zorgkosten binnen de perken te houden, krijgen de 393 gemeenten van het Rijk een kwart minder budget om deze hulp te bieden.
Die bezuiniging moeten de gemeenten opvangen met 'slimme' oplossingen, zoals een grotere inzet van vrijwilligers en van familie en buren van de hulpvrager, die bovendien meer moet uitgaan van zijn 'eigen kracht': hij moet zo veel mogelijk zijn zaakjes zelf regelen. De uitkomst zal in veel gevallen zijn dat de hulpbehoevende minder hulp ontvangt dan voorheen.
Groter aandeel ontevreden
Er zijn gemeenten waar de keukentafelgesprekken prettig verlopen en bewoners tevreden zijn over het resultaat. Ruim eenderde van de hulpbehoevenden vindt dat de gemeente goed naar hun situatie heeft gekeken. Maar een net iets groter aandeel is ontevreden. Ruim 40 procent vindt dat zijn gemeente onrealistische verwachtingen heeft van de ondersteuning die hij uit zijn netwerk kan verwachten, blijkt uit een peiling van belangenorganisatie Ieder(in) van chronisch zieken en gehandicapten.
Door: Charlotte Huisman 5 januari 2016
Bron www.volkskrant.nl