Er is lang gedacht: als je autisme hebt, dan valt daar weinig aan te doen. Maar dat achterhaalde idee begint te veranderen.
Iris Servatius-Oosterling, gz-psycholoog, Universitair Centrum Nijmegen
Behandeling
Wetenschappelijk gezien groeit het bewijs dat bepaalde behandelingen van autisme effect hebben, stellen de verschillende deskundigen. 'Er is lang gedacht: als je autisme hebt, dan valt daar weinig aan te doen', zegt Servatius. 'Maar dat achterhaalde idee begint te veranderen.'
Juist daarom moet zo vroeg mogelijk worden begonnen, zegt klinisch psycholoog Claudine Dietz van Altrecht in Utrecht. 'Als kinderen klein zijn, is de 'plasticiteit' van de hersenen het grootst. Dat betekent dat je juist op heel jonge leeftijd kinderen het meest kunt leren.'
In Nederland worden verschillende behandelingen gegeven, waaronder Pivotal Response Treatment (PRT). Dit is een methode waarbij kinderen voortdurend worden gestimuleerd om goed contact te maken. In de therapie wordt uitgegaan van dingen die het kind interessant vindt.
Symptomen verminderen
De Volkskrant volgde de behandeling van een tweejarig jongetje dat het afgelopen jaar hiermee werd behandeld. 'In het begin was er heel moeilijk contact met hem te krijgen', vertelt Servatius. 'Nu, driekwart jaar later, lacht hij naar zijn ouders en laat hij gericht klanken horen als hij iets wil. Ik weet zeker dat hij nog steeds in een hoekje zou zitten, als zijn ouders dit niet zo intensief hadden aangepakt.'
Autisme is niet volledig te genezen, waarschuwt ze. 'Goede behandeling kan symptomen sterk verminderen, maar een kind met autisme blijft zich toch vaak anders ontwikkelen dan andere kinderen.'
Ongeveer 1 procent van de bevolking heeft een vorm van autisme. De eerste signalen zijn soms te herkennen als een kind één tot anderhalf jaar oud is. Een diagnose kan vanaf twee jaar betrouwbaar worden gesteld.
Toch gaat het consultatiebureaus in eerste instantie vooral om het herkennen van signalen, zegt Van Berckelaer. 'We willen vooral kwetsbare kinderen extra ondersteunen. Een label is dan nog niet meteen nodig.' Zal dit leiden tot een toename van kinderen met autisme? Nee, zegt psycholoog Dietz. 'Ze worden er alleen eerder uitgehaald.'
'Ik spreek regelmatig met artsen over dit onderwerp. Soms kom ik er een tegen die zegt: ik verwijs een kind onder de vier nooit door. Maar daarmee ontneem je een kind zoveel. Vaak staan kinderen dan lang stil in hun ontwikkeling: doordat ze geen contact maken, leren ze te weinig.'
Claudine Dietz, klinisch psycholoog
Er zijn verschillende behandelingen die effectief zijn, zegt Dietz. 'Belangrijk is dat de ouders erbij worden betrokken. In Amerika heb je ook therapieën van dertig uur per week, of meer. Maar dat is in Nederland ondenkbaar.'
Daarmee wijst ze ook op het gevaar van ouders die niet meer kunnen stoppen. 'Voor sommige mensen is the sky the limit. Die huren veertig uur per week professionals in. Maar ik heb ouders gezien daar aan onderdoor zijn gegaan. En broertjes en zusjes die eronder leden. Je kunt kinderen heel veel leren. Maar de vraag is: ten koste van wat?
Historica Angela Crott, die promoveerde op het beeld van jongens en daar verschillende boeken over schreef, vreest wel dat er steeds minder tolerantie komt voor ander gedrag. 'Kinderen doen soms rare dingen, maar die gaan vaak ook gewoon weer over. Er wordt veel te snel gezegd dat iemand afwijkt.'
Bron www.volkskrant.nl